Өткен жылдың қаңтар-желтоқсан айларының қорытындысы бойынша Қазақстанда 171,6 млрд теңгеге негізгі фармацевтикалық өнімдер мен фармацевтикалық препараттар өндірілді, бұл бір жыл бұрынғымен салыстырғанда құндық мәнде 18,9%-ға көп (БӨС – 121,8%).
Өндірістің ең көп көлемі Шымкент (61,2 млрд теңге), Алматы (43,5 млрд теңге) және Қарағанды (30,6 млрд теңге) облыстарында тіркелді. Алғашқы бестікке сондай-ақ Алматы (25,2 млрд теңге) мен Жамбыл облысы (3,9 млрд теңге) кірді. Үздік 5 өңірге елдің барлық фармацевтикалық саласының 95,8%-ы тиесілі.
Бұл ретте сектордағы импорт айтарлықтай елеулі болды. Мәселен, ағымдағы жылдың қаңтар-қараша айларының қорытындысы бойынша Қазақстанға 1,5 миллиард АҚШ доллары болатын таңғажайып сомаға 30 мың тонна дәрі-дәрмек импортталды. Өсім физикалық түрде 13,5%, ақшалай түрде 25,7% болды.
Қазақстанға ТМД елдерінен 10,1 мың тонна дәрі-дәрмек әкелінді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 28,2%-ға артық. Негізгі жеткізушілер Ресей (7,6 мың тонна), Беларусь (1,6 мың тонна) және Украина* (693,2 тонна) болды.
ТМД-дан тыс елдерден 19,9 мың тонна дәрілік заттар әкелінді, бұл өткен жылдың қаңтар-қараша айларымен салыстырғанда 7,4%-ға көп. Мұнда Қазақстан үшін негізгі экспорттаушы Қытай болды: бір жыл бұрынғы 4,7 мың тоннамен салыстырғанда 5,2 мың тонна дәрі-дәрмек. Жылдық өсім 9,8 пайызды құрайды. Жеткізушілердің бестігіне сонымен қатар Германия (2,6 мың тонна), Үндістан (2,4 мың тонна), Франция (1,4 мың тонна) және Түркия (1,2 мың тонна) кірді.
* Украина бірқатар себептерге байланысты ТМД-да даулы мәртебеге ие.
Сектордағы импорттың мұндай елеулі көрсеткіштерінің себебі анық: Қазақстанның отандық фармацевтикамен қамтамасыз етілуі өте төмен деңгейде қалып отыр. Мысалы, 2024 жылдың қаңтар-қараша айларының қорытындысы бойынша Қазақстанда провитаминдер, витаминдер және олардың туындылары 2,8 тонна ғана өндірілді, бұл бір жыл бұрынғыдан 27,8%-ға аз. Нарықтағы жергілікті өнімнің үлесі шамалы болып қалды, небәрі 1,7%, ал импорт қажеттіліктің 98,3% қамтамасыз етті. Он бір айда импорттық дәрумендердің көлемі 164,5 тоннаны құрап, отандық өнім көлемінен 58,8 есе артық.
Антибиотиктерге қатысты жағдай біршама жақсырақ көрінеді, бірақ сонымен бірге қолайлы емес. Отандық компаниялар сұранысты (ішкі нарықтағы сатуды және экспортты қоса алғанда) бір жыл бұрынғы 31,5%-бен салыстырғанда 20,3%-ға ғана қамтамасыз етті. Бұл ретте қазақстандық өндіріс 44,1%-ға өсіп, 17,3 тоннаны құрады, бірақ импорт 2,6 есеге өсіп, 67,9 тоннаға жетті.
Саладағы бағаларға келетін болсақ, ағымдағы жылдың қаңтар айының қорытындысы бойынша фармацевтикалық өнімдер 2023 жылдың қаңтарымен салыстырғанда 8,6%-ға қымбаттады.
Аймақтық мәнде бағаның ең жоғары жылдық өсімі Қарағанды облысында тіркелді: 14%. Бағаның біршама аз өсуі Астана қаласында (10,9%), сондай-ақ Абай (10,4%), Шығыс Қазақстан (10,3%) және Батыс Қазақстан (9,7%) облыстарында байқалды. Бағаның ең аз өсімі Жетісу (4,9%-ға), Ақмола (5%-ға) және Маңғыстау (6,3%-ға) облыстарында байқалды.
Жекелеген өнімдердің ішінде бағаның айтарлықтай өсуі Корвалол (30,7%-ға), Канефрон N (27,9%-ға), Ацикловир (18%-ға), ацетилсалицил қышқылы (16,8%-ға) және мультивитаминді Multi-tabs Classic (15%-ға) болды. Сонымен қатар, «Essentiale Forte N» препаратының құны өткен жылдың деңгейінде қалды, ал «Aqualor Forte» спрейі сәл болса да, бар болғаны 0,3% арзандады.
2024 жылғы қаңтар-желтоқсанда негізгі фармацевтикалық өнімдер мен фармацевтикалық препараттарды өндіруге негізгі капиталға салынған инвестиция 9,2 млрд теңгені құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда құндық мәнде 34,5%-ға аз.
Инвестициялық қоржынның басым бөлігін кәсіпорындардың жеке қаражаты құрады: бір жыл бұрынғы 9,6 млрд теңгемен салыстырғанда 8,6 млрд теңге. Банктік несиелер 592,8 млн теңгені (2023 жылғы 1,7 млрд теңгеге қарсы), ал банктік емес қарыз қаражаты 1,1 млн теңгені (бір жыл бұрынғы 172,8 млн теңгеге қарсы) құрады.
Аймақтық мәнде күрделі салымдардың ең көп көлемі Шымкент қаласында болды: 2,6 млрд теңге, жылына минус 37,9%. Одан кейінгі орында Жамбыл облысы (1,8 млрд теңге) мен Алматы (1,6 млрд теңге). Салаға инвестиция еліміздің 13 өңірінде тіркелсе, фармацевтикалық және фармацевтикалық өнімдер 16 өңірде өндірілген.
Источник: Казахстанский Фармацевтический Вестник, pharmnews.kz
Өндірістің ең көп көлемі Шымкент (61,2 млрд теңге), Алматы (43,5 млрд теңге) және Қарағанды (30,6 млрд теңге) облыстарында тіркелді. Алғашқы бестікке сондай-ақ Алматы (25,2 млрд теңге) мен Жамбыл облысы (3,9 млрд теңге) кірді. Үздік 5 өңірге елдің барлық фармацевтикалық саласының 95,8%-ы тиесілі.
Бұл ретте сектордағы импорт айтарлықтай елеулі болды. Мәселен, ағымдағы жылдың қаңтар-қараша айларының қорытындысы бойынша Қазақстанға 1,5 миллиард АҚШ доллары болатын таңғажайып сомаға 30 мың тонна дәрі-дәрмек импортталды. Өсім физикалық түрде 13,5%, ақшалай түрде 25,7% болды.
Қазақстанға ТМД елдерінен 10,1 мың тонна дәрі-дәрмек әкелінді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 28,2%-ға артық. Негізгі жеткізушілер Ресей (7,6 мың тонна), Беларусь (1,6 мың тонна) және Украина* (693,2 тонна) болды.
ТМД-дан тыс елдерден 19,9 мың тонна дәрілік заттар әкелінді, бұл өткен жылдың қаңтар-қараша айларымен салыстырғанда 7,4%-ға көп. Мұнда Қазақстан үшін негізгі экспорттаушы Қытай болды: бір жыл бұрынғы 4,7 мың тоннамен салыстырғанда 5,2 мың тонна дәрі-дәрмек. Жылдық өсім 9,8 пайызды құрайды. Жеткізушілердің бестігіне сонымен қатар Германия (2,6 мың тонна), Үндістан (2,4 мың тонна), Франция (1,4 мың тонна) және Түркия (1,2 мың тонна) кірді.
* Украина бірқатар себептерге байланысты ТМД-да даулы мәртебеге ие.
Сектордағы импорттың мұндай елеулі көрсеткіштерінің себебі анық: Қазақстанның отандық фармацевтикамен қамтамасыз етілуі өте төмен деңгейде қалып отыр. Мысалы, 2024 жылдың қаңтар-қараша айларының қорытындысы бойынша Қазақстанда провитаминдер, витаминдер және олардың туындылары 2,8 тонна ғана өндірілді, бұл бір жыл бұрынғыдан 27,8%-ға аз. Нарықтағы жергілікті өнімнің үлесі шамалы болып қалды, небәрі 1,7%, ал импорт қажеттіліктің 98,3% қамтамасыз етті. Он бір айда импорттық дәрумендердің көлемі 164,5 тоннаны құрап, отандық өнім көлемінен 58,8 есе артық.
Антибиотиктерге қатысты жағдай біршама жақсырақ көрінеді, бірақ сонымен бірге қолайлы емес. Отандық компаниялар сұранысты (ішкі нарықтағы сатуды және экспортты қоса алғанда) бір жыл бұрынғы 31,5%-бен салыстырғанда 20,3%-ға ғана қамтамасыз етті. Бұл ретте қазақстандық өндіріс 44,1%-ға өсіп, 17,3 тоннаны құрады, бірақ импорт 2,6 есеге өсіп, 67,9 тоннаға жетті.
Саладағы бағаларға келетін болсақ, ағымдағы жылдың қаңтар айының қорытындысы бойынша фармацевтикалық өнімдер 2023 жылдың қаңтарымен салыстырғанда 8,6%-ға қымбаттады.
Аймақтық мәнде бағаның ең жоғары жылдық өсімі Қарағанды облысында тіркелді: 14%. Бағаның біршама аз өсуі Астана қаласында (10,9%), сондай-ақ Абай (10,4%), Шығыс Қазақстан (10,3%) және Батыс Қазақстан (9,7%) облыстарында байқалды. Бағаның ең аз өсімі Жетісу (4,9%-ға), Ақмола (5%-ға) және Маңғыстау (6,3%-ға) облыстарында байқалды.
Жекелеген өнімдердің ішінде бағаның айтарлықтай өсуі Корвалол (30,7%-ға), Канефрон N (27,9%-ға), Ацикловир (18%-ға), ацетилсалицил қышқылы (16,8%-ға) және мультивитаминді Multi-tabs Classic (15%-ға) болды. Сонымен қатар, «Essentiale Forte N» препаратының құны өткен жылдың деңгейінде қалды, ал «Aqualor Forte» спрейі сәл болса да, бар болғаны 0,3% арзандады.
2024 жылғы қаңтар-желтоқсанда негізгі фармацевтикалық өнімдер мен фармацевтикалық препараттарды өндіруге негізгі капиталға салынған инвестиция 9,2 млрд теңгені құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда құндық мәнде 34,5%-ға аз.
Инвестициялық қоржынның басым бөлігін кәсіпорындардың жеке қаражаты құрады: бір жыл бұрынғы 9,6 млрд теңгемен салыстырғанда 8,6 млрд теңге. Банктік несиелер 592,8 млн теңгені (2023 жылғы 1,7 млрд теңгеге қарсы), ал банктік емес қарыз қаражаты 1,1 млн теңгені (бір жыл бұрынғы 172,8 млн теңгеге қарсы) құрады.
Аймақтық мәнде күрделі салымдардың ең көп көлемі Шымкент қаласында болды: 2,6 млрд теңге, жылына минус 37,9%. Одан кейінгі орында Жамбыл облысы (1,8 млрд теңге) мен Алматы (1,6 млрд теңге). Салаға инвестиция еліміздің 13 өңірінде тіркелсе, фармацевтикалық және фармацевтикалық өнімдер 16 өңірде өндірілген.
Источник: Казахстанский Фармацевтический Вестник, pharmnews.kz