Мәжілістегі Үкімет сағатында еліміздің фармацевтика саласын одан әрі дамыту мәселелері талқыланды. Пікірталас негізгі үш тақырыпқа арналды: дәрі-дәрмекке ҚҚС енгізу, коммерциялық дәріханаларда дәрі-дәрмекке қосымша ақы төлеуге көшу, фармацевтика мамандарының кәсіби білім беру жүйесін жетілдіру. Негізгі өзгерістерді Қазақстан Республикасының Фармацевтикалық қызметті қолдау және дамыту қауымдастығының президенті Марина Дурманова мәлімдеді.
1. Дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарға ҚҚС енгізу
Фармацевтикалық қоғамдастықты алаңдатып отырған басты мәселе – дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарға ҚҚС енгізу. Бұған дейін Салық кодексіне өзгерістер енгізуді талқылағанда Мәжілістің жұмыс тобы бұл бастаманы қолдамағанымен, Үкімет фармацевтика саласына 10 пайыздық ҚҚС енгізу туралы шешім қабылдаған болатын.
Енді Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2024 жылғы 25 желтоқсандағы № 110 «Дәрілік заттарға бағаларды, сондай-ақ оларға кепілдік берудің шекті көлемін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 11 желтоқсандағы No ҚР ДСМ-247/2020 бұйрығына өзгерістер енгізу қажет тегін медициналық көмек және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде».
Әлі талқыланатын және түпкілікті шешім қабылданатын мәселелер:
– ҚҚС нақты қашан күшіне енеді?
- Тегін медициналық көмек көрсету мемлекеттік қоры мен міндетті медициналық сақтандыру бойынша берілетін дәрілер мен медициналық мақсаттағы бұйымдар ҚҚС-тан босатыла ма?
– Отандық фармацевтикалық өндірушілерге ҚҚС қолданылады ма?
2. Амбулаториялық дәрі-дәрмекке қосымша ақы төлеуді енгізу
2026 жылдан бастап екі нозология бойынша дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді коммерциялық дәріханаларға беру жоспарлануда, бұл дәрілік заттарға қосымша ақы төлеу механизмін іске қосуды білдіреді. Бұл емделушілерге дәрігер тағайындаған тегін дәрі-дәрмек пен ішінара төленетін басқа өндірушілердің дәрі-дәрмектерін таңдауға мүмкіндік береді.
Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова бұл тетік 2026 жылдың 1 қаңтарына дейін толық әзірленіп, қолданысқа енгізілетінін баса айтты.
3. Медицина және фармацевтика мамандарының кәсіптік білім беру жүйесіндегі өзгерістер
Медицина қызметкерлерінің кәсіби біліктілігін үздіксіз арттыру мәселесі шешілді: денсаулық сақтау мамандарының бейресми білім беру ережелері, білім беру бағдарламаларын іске асыратын ұйымдарға қойылатын біліктілік талаптары, сондай-ақ Денсаулық сақтау министрлігі тарапынан олардың аккредитациялануын бақылау енгізілді.
Үкімет медицина және фармацевтика қызметкерлерінің кәсіби біліктілігін үздіксіз арттыру механизмін әзірлеуде, жаңа білім беру форматы енді ғана енгізілуде.
Біліктілік шеңберінің жүйесі енгізілді: келесі деңгейге өту үшін маман білім беру ұйымында мақұлдануы, оқудан өтуі, аттестаттау сынағынан өтуі, мемлекеттік қызмет көрсету алаңы арқылы біліктілігін растауы қажет.
Денсаулық сақтау министрлігі ҚР ДСМ-148/2020 бұйрығына маман сертификатынсыз (жеке тұлғаның біліктілігін және оның денсаулық сақтау саласындағы кәсіби қызметке дайындығын растайтын белгіленген үлгідегі құжат) фармацевтикалық практикамен айналысуға тыйым салатын және дәрілік заттардың айналысы саласындағы субъектілерді дәрілік заттардың айналымын, фармацевтикалық өнімдерді өндірумен, көтерме саудамен және стандартты саудамен айналысуға міндеттейтін түзету жобасын әзірледі.
Марина Дурманова атап өткендей, қабылданған шешімдер Қазақстанның фармацевтика саласына айтарлықтай әсер етеді. Сала ҚҚС енгізілуін, қосымша төлем тетігінің іске қосылуын, кәсіби біліктілікке қойылатын талаптардың күшеюін күтуде. Енді бұл шаралардың іс жүзінде қалай жүзеге асырылатыны, дәрі-дәрмек құнына және медицина қызметкерлерінің кәсіби деңгейін арттыруға қалай әсер ететіні маңызды.
Источник: Казахстанский Фармацевтический Вестник, pharmnews.kz
1. Дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарға ҚҚС енгізу
Фармацевтикалық қоғамдастықты алаңдатып отырған басты мәселе – дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарға ҚҚС енгізу. Бұған дейін Салық кодексіне өзгерістер енгізуді талқылағанда Мәжілістің жұмыс тобы бұл бастаманы қолдамағанымен, Үкімет фармацевтика саласына 10 пайыздық ҚҚС енгізу туралы шешім қабылдаған болатын.
Енді Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2024 жылғы 25 желтоқсандағы № 110 «Дәрілік заттарға бағаларды, сондай-ақ оларға кепілдік берудің шекті көлемін қалыптастыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 11 желтоқсандағы No ҚР ДСМ-247/2020 бұйрығына өзгерістер енгізу қажет тегін медициналық көмек және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде».
Әлі талқыланатын және түпкілікті шешім қабылданатын мәселелер:
– ҚҚС нақты қашан күшіне енеді?
- Тегін медициналық көмек көрсету мемлекеттік қоры мен міндетті медициналық сақтандыру бойынша берілетін дәрілер мен медициналық мақсаттағы бұйымдар ҚҚС-тан босатыла ма?
– Отандық фармацевтикалық өндірушілерге ҚҚС қолданылады ма?
2. Амбулаториялық дәрі-дәрмекке қосымша ақы төлеуді енгізу
2026 жылдан бастап екі нозология бойынша дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді коммерциялық дәріханаларға беру жоспарлануда, бұл дәрілік заттарға қосымша ақы төлеу механизмін іске қосуды білдіреді. Бұл емделушілерге дәрігер тағайындаған тегін дәрі-дәрмек пен ішінара төленетін басқа өндірушілердің дәрі-дәрмектерін таңдауға мүмкіндік береді.
Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова бұл тетік 2026 жылдың 1 қаңтарына дейін толық әзірленіп, қолданысқа енгізілетінін баса айтты.
3. Медицина және фармацевтика мамандарының кәсіптік білім беру жүйесіндегі өзгерістер
Медицина қызметкерлерінің кәсіби біліктілігін үздіксіз арттыру мәселесі шешілді: денсаулық сақтау мамандарының бейресми білім беру ережелері, білім беру бағдарламаларын іске асыратын ұйымдарға қойылатын біліктілік талаптары, сондай-ақ Денсаулық сақтау министрлігі тарапынан олардың аккредитациялануын бақылау енгізілді.
Үкімет медицина және фармацевтика қызметкерлерінің кәсіби біліктілігін үздіксіз арттыру механизмін әзірлеуде, жаңа білім беру форматы енді ғана енгізілуде.
Біліктілік шеңберінің жүйесі енгізілді: келесі деңгейге өту үшін маман білім беру ұйымында мақұлдануы, оқудан өтуі, аттестаттау сынағынан өтуі, мемлекеттік қызмет көрсету алаңы арқылы біліктілігін растауы қажет.
Денсаулық сақтау министрлігі ҚР ДСМ-148/2020 бұйрығына маман сертификатынсыз (жеке тұлғаның біліктілігін және оның денсаулық сақтау саласындағы кәсіби қызметке дайындығын растайтын белгіленген үлгідегі құжат) фармацевтикалық практикамен айналысуға тыйым салатын және дәрілік заттардың айналысы саласындағы субъектілерді дәрілік заттардың айналымын, фармацевтикалық өнімдерді өндірумен, көтерме саудамен және стандартты саудамен айналысуға міндеттейтін түзету жобасын әзірледі.
Марина Дурманова атап өткендей, қабылданған шешімдер Қазақстанның фармацевтика саласына айтарлықтай әсер етеді. Сала ҚҚС енгізілуін, қосымша төлем тетігінің іске қосылуын, кәсіби біліктілікке қойылатын талаптардың күшеюін күтуде. Енді бұл шаралардың іс жүзінде қалай жүзеге асырылатыны, дәрі-дәрмек құнына және медицина қызметкерлерінің кәсіби деңгейін арттыруға қалай әсер ететіні маңызды.
Источник: Казахстанский Фармацевтический Вестник, pharmnews.kz