Астанада Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Шетелдік инвесторлар кеңесінің денсаулық сақтау және фармацевтика саласын дамыту жөніндегі бірлескен жұмыс тобының аясында дөңгелек үстел өтті.
«Қазақстандағы дәрілік заттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету: аналитикалық көзқарас және жаңа міндеттер» атты дөңгелек үстел барысында өмірлік маңызды дәрілік заттардың тізімін қалыптастыру, фармацевтикалық өндірісті бағалау және дамыту, патенттік қорғау сияқты мәселелер көтерілді.
— Дәрілік заттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету – үлкен процесс. Ол дәрі-дәрмек Қазақстанға келген сәттен басталады, тіркеу жүргізіледі. Сондай-ақ бізде барлық дәрілерді сынау үшін Ұлттық дәрілік заттарды сараптау орталығы бар. Тексеруден өтіп, пациенттер үшін мүлдем қауіпсіз екені анықталғаннан кейін, тек осы жағдайда ғана тіркеу куәлігі және Қазақстанда сатуға рұқсат беріледі. Бірақ тіркелгеннен кейін де сапаны бақылауды тоқтатпаймыз. Дәрігерлер немесе басқа медицина қызметкерлері пациенттерде жанама әсерлерді байқаған кезде арнайы мобильді қосымша арқылы ақпаратты Ұлттық орталыққа жібереді, онда қайта тексеру жүргізіледі, ал Денсаулық сақтау министрлігі белгілі бір дәріні тіркеу мәселесін көтере алады. Оны «сары карта» деп атайды. Өкінішке орай, біздің дәрігерлер оны өте пассивті түрде толтырады, сонымен қатар жанама әсерлер туралы пассивті түрде айтады. Осыған байланысты біз фармакологиялық қадағалауды күшейткіміз келеді, деді ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі Тимур Мұратов.
Вице-министр сондай-ақ дәрі-дәрмек тапшылығы жоқ екенін айтты. Тегін медициналық көмек аясында сатып алулар белгіленген тәртіпте жүзеге асырылады. 2026 жылға арналған сатып алу процесі осы жылдың ортасында басталады.
Фармакоэкономика саласындағы жетекші сарапшы, Польша фармакоэкономика қоғамының негізін қалаушы, профессор Мачей Ниеваданың айтуынша, маңызды дәрілік заттардың тізімінде халықтың денсаулығының ең өзекті мәселелерін тиімді және қауіпсіз шешетін дәрілерге ерекше назар аударылады, бұл шектеулі ресурстарды барынша тиімді емдеуге бағыттауға мүмкіндік береді. Басымдықты дәрілік заттарды анықтау денсаулық сақтау жүйесіндегі маңызды емдеу әдістеріне қолжетімділікті жақсартады.
— Қазақстан үшін ресурстарды тиімді басқаруға және денсаулық сақтау жүйесінің тұрақты дамуын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін маңызды дәрілік заттардың тізімдерін қалыптастыру үшін халықаралық тәжірибеге негізделген тәсілдерді қолдану маңызды. Мұндай тізімдер тиімділігі мен қауіпсіздігі дәлелденген, шын мәнінде басым дәрілерге назар аударуға көмектеседі және осылайша халық үшін емдеудің қолжетімділігін арттырады. Бұл тапшылық қаупін азайтып қана қоймай, бюджет қаражатын ұтымды пайдалануға ықпал етеді. Дәлелді дәрілік саясатты енгізу заманауи, тұрақты және пациенттерге бағдарланған денсаулық сақтау моделін құру жолындағы маңызды қадам болып табылады, деді профессор.
Өз кезегінде «Шетелдік инвесторлардың қазақстандық кеңесі» қауымдастығының директоры Жанна Байдашева шоғырландырылған тәсілдің маңыздылығын атап өтті.
— Біздің талқылауымыздың өзегі – жергілікті өндірісті дамыту, отандық компаниялармен серіктестіктің тиімді тетіктерін қалыптастыру, әділ және теңгерімді патенттік саясат. Біз денсаулық сақтау технологиясын талдау (HTA) сияқты құралдарға ерекше назар аударамыз, бұл мемлекеттік сатып алуда неғұрлым негізделген шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді. Біздің ортақ мақсатымыз – өмірлік маңызды және жоғары сапалы дәрі-дәрмектің тек қолжетімді емес, сонымен қатар тұрғындарға – кез келген аймақта, қажетті уақытта және қолайлы бағада қолжетімді болуын қамтамасыз ету. Мемлекет, бизнес және сарапшылық қауымдастық арасындағы мұндай диалог Қазақстанның фармацевтикалық секторының тұрақты, инновациялық және инвестициялық тартымды болуы үшін қажет. Мұндай талқылаулар елдің, оның азаматтары мен стратегиялық серіктестерінің мүдделеріне сай ұзақ мерзімді шешімдерді қалыптастыратынына сенімдіміз, деді Ж. Байдашева.
Источник: Казахстанский Фармацевтический Вестник, pharmnews.kz
«Қазақстандағы дәрілік заттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету: аналитикалық көзқарас және жаңа міндеттер» атты дөңгелек үстел барысында өмірлік маңызды дәрілік заттардың тізімін қалыптастыру, фармацевтикалық өндірісті бағалау және дамыту, патенттік қорғау сияқты мәселелер көтерілді.
— Дәрілік заттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету – үлкен процесс. Ол дәрі-дәрмек Қазақстанға келген сәттен басталады, тіркеу жүргізіледі. Сондай-ақ бізде барлық дәрілерді сынау үшін Ұлттық дәрілік заттарды сараптау орталығы бар. Тексеруден өтіп, пациенттер үшін мүлдем қауіпсіз екені анықталғаннан кейін, тек осы жағдайда ғана тіркеу куәлігі және Қазақстанда сатуға рұқсат беріледі. Бірақ тіркелгеннен кейін де сапаны бақылауды тоқтатпаймыз. Дәрігерлер немесе басқа медицина қызметкерлері пациенттерде жанама әсерлерді байқаған кезде арнайы мобильді қосымша арқылы ақпаратты Ұлттық орталыққа жібереді, онда қайта тексеру жүргізіледі, ал Денсаулық сақтау министрлігі белгілі бір дәріні тіркеу мәселесін көтере алады. Оны «сары карта» деп атайды. Өкінішке орай, біздің дәрігерлер оны өте пассивті түрде толтырады, сонымен қатар жанама әсерлер туралы пассивті түрде айтады. Осыған байланысты біз фармакологиялық қадағалауды күшейткіміз келеді, деді ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі Тимур Мұратов.
Вице-министр сондай-ақ дәрі-дәрмек тапшылығы жоқ екенін айтты. Тегін медициналық көмек аясында сатып алулар белгіленген тәртіпте жүзеге асырылады. 2026 жылға арналған сатып алу процесі осы жылдың ортасында басталады.
Фармакоэкономика саласындағы жетекші сарапшы, Польша фармакоэкономика қоғамының негізін қалаушы, профессор Мачей Ниеваданың айтуынша, маңызды дәрілік заттардың тізімінде халықтың денсаулығының ең өзекті мәселелерін тиімді және қауіпсіз шешетін дәрілерге ерекше назар аударылады, бұл шектеулі ресурстарды барынша тиімді емдеуге бағыттауға мүмкіндік береді. Басымдықты дәрілік заттарды анықтау денсаулық сақтау жүйесіндегі маңызды емдеу әдістеріне қолжетімділікті жақсартады.
— Қазақстан үшін ресурстарды тиімді басқаруға және денсаулық сақтау жүйесінің тұрақты дамуын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін маңызды дәрілік заттардың тізімдерін қалыптастыру үшін халықаралық тәжірибеге негізделген тәсілдерді қолдану маңызды. Мұндай тізімдер тиімділігі мен қауіпсіздігі дәлелденген, шын мәнінде басым дәрілерге назар аударуға көмектеседі және осылайша халық үшін емдеудің қолжетімділігін арттырады. Бұл тапшылық қаупін азайтып қана қоймай, бюджет қаражатын ұтымды пайдалануға ықпал етеді. Дәлелді дәрілік саясатты енгізу заманауи, тұрақты және пациенттерге бағдарланған денсаулық сақтау моделін құру жолындағы маңызды қадам болып табылады, деді профессор.
Өз кезегінде «Шетелдік инвесторлардың қазақстандық кеңесі» қауымдастығының директоры Жанна Байдашева шоғырландырылған тәсілдің маңыздылығын атап өтті.
— Біздің талқылауымыздың өзегі – жергілікті өндірісті дамыту, отандық компаниялармен серіктестіктің тиімді тетіктерін қалыптастыру, әділ және теңгерімді патенттік саясат. Біз денсаулық сақтау технологиясын талдау (HTA) сияқты құралдарға ерекше назар аударамыз, бұл мемлекеттік сатып алуда неғұрлым негізделген шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді. Біздің ортақ мақсатымыз – өмірлік маңызды және жоғары сапалы дәрі-дәрмектің тек қолжетімді емес, сонымен қатар тұрғындарға – кез келген аймақта, қажетті уақытта және қолайлы бағада қолжетімді болуын қамтамасыз ету. Мемлекет, бизнес және сарапшылық қауымдастық арасындағы мұндай диалог Қазақстанның фармацевтикалық секторының тұрақты, инновациялық және инвестициялық тартымды болуы үшін қажет. Мұндай талқылаулар елдің, оның азаматтары мен стратегиялық серіктестерінің мүдделеріне сай ұзақ мерзімді шешімдерді қалыптастыратынына сенімдіміз, деді Ж. Байдашева.
Источник: Казахстанский Фармацевтический Вестник, pharmnews.kz